Gleba

PŁUG. Naukowcy z instytutu rolniczego przy Uniwersytecie Stanowym Illinois postanowili rozstrzygnąć od dawna nurtującą ich ważną kwestię, a mianowicie ustalić, czy wyniki badań porównawczych pomiędzy metodami orki praktykowanymi w gospodarstwach funkcjonujących na środkowo-zachodnim obszarze USA da się przenieść również na resztę świata.

W chwili obecnej, Stany Zjednoczone odchodzą w bardzo szybkim tempie od uprawy orkowej. Na dzień dzisiejszy, 1/3 amerykańskich gospodarstw nie używa już pługów na polach. Poza oczywistymi oszczędnościami na paliwie i sprzęcie, technika ta okazała się bardzo opłacalna z punktu widzenia uzyskiwanych plonów. "Zapewnienie glebie możliwości odpowiedniego wypełniania przez nią jej własnych funkcji umożliwia lepszy wzrost i lepszą uprawę roślin, przy jednoczesnym zachowaniu wysokiej jakości zbiorów w wymiarze czysto ekologicznym", mówi Stacy Zuber, autorka artykułu poświęconego temu zagadnieniu, który ukazał się w czasopiśmie „Soil biology and biochemistry”. „W stanie Illinois – dodaje specjalistka – posiadamy bardzo żyzne gleby, które są naszym głównym bogactwem. Farmerzy mogą ją chronić dbając o to, by flora bakteryjna była w dobrej kondycji.”

IMG_9781web02.jpg Odpowiednie życie bakteryjne to sekret żyznej gleby. Należy mieć na uwadze, że jeden gram gleby zawiera w sobie milion różnych gatunków bakterii, 100 000 gatunków grzybów, 1000 gatunków bezkręgowców (roztocza, collembola, nicienie, itd.), wśród których królują niepodzielnie dżdżownice, odpowiedzialne w najwyższym stopniu za żyzność gleby. W glebie będącej w dobrej kondycji zdrowotnej żyje średnio około 12 osobników dżdżownic na metr sześcienny. Cały ten mikrokosmos napowietrza glebę, rozkłada resztki roślin i przekształca je w substancję organiczną, która następnie może być ponownie zaabsorbowana przez rośliny. I to właśnie ten swoisty proces recyklingu ulega zakłóceniu z powodu orki. Ponieważ należy mieć na względzie, że o ile z jednej strony odwracanie gleby wywiera pozytywny wpływ na życie bakteryjne, powodując tworzenie rozmaitych środowisk życia korzystnych dla mnożenia się takich czy innych gatunków, o tyle z drugiej strony stymuluje ono pojawienie się bakterii przenoszących choroby na rośliny! Ponadto, pług niszczy delikatną sieć grzybni mikroskopijnych grzybów, które pomagają organizmom roślinnym lepiej wychwycić materię organiczną. Siew bezpośredni zmniejsza oczywiście różnorodność bakterii, ale zarazem sprzyja gatunkom biorącym udział w procesie użyźniania gleby, zwiększa witalność grzybów oraz poprawia ich skuteczność w degradacji materii organicznej. Metoda bezorkowej uprawy gleby zaczyna stopniowo być praktykowana na całym świecie.

W 2001 r. badacze założyli sieć monitorującą pomiary jakości gleby, pokrywającą całe terytorium Francji. Ustalając średnie życie bakterii wyrażone w mikrogramach DNA obecnych w jednym gramie [gleby], platforma Genosol jest w stanie ułożyć  w odpowiedniej hierarchii gleby najbogatsze [w składniki odżywcze] i dostarczyć tym samym rolnikom informacji na temat rzeczywistego stopnia żyzności gleb będących w ich posiadaniu. Podobnie, gleba bogata w materię organiczną wychwytuje dużo więcej CO2 występującego w atmosferze. Stąd pomysł, aby z poprawy jakości biologicznej pól uprawnych uczynić jeden ze sposobów walki z ociepleniem klimatycznym. Program „4 na 1000”, zainicjowany podczas szczytu klimatycznego COP 21 zorganizowanego w Paryżu w grudniu ubiegłego roku, ma właśnie na celu promowanie technik poprawiających żyzność gleb, do których – jak udowodnili badacze z Uniwersytetu Stanowego Illinois – należy między innymi właśnie uprawa bezorkowa.

L’intérêt du "non labour" confirmée. www.sciencesetavenir.fr [online]. [cit. 2017-02-24]. Dostupné z: https://www.sciencesetavenir.fr/nature-environnement/agriculture/l-interet-du-non-labour-confirmee_107236. Own translation.